Poczucie własnej wartości to Twoja opinia o sobie. Może obejmować szereg czynników, takich jak poczucie tożsamości, pewność siebie, poczucie kompetencji i poczucie przynależności. Odgrywa ważną rolę w różnych dziedzinach życia, dlatego niska samoocena może być tak poważnym problemem.

Poczucie własnej wartości to coś więcej niż tylko ogólne lubienie siebie — oznacza to również wiarę, że zasługujesz na miłość, docenianiasz własne myśli, uczucia, opinie, zainteresowania. Posiadanie poczucia własnej wartości  wpływa na to jak się czujesz i traktujesz siebie, jak również odgrywa rolę w tym, jak pozwalasz, by inni Cię traktowali.

Poczucie własnej wartości wpływa na Twoją motywację w dążeniu do tego, czego pragniesz w życiu, oraz na Twoją zdolność do rozwijania zdrowych relacji.

Niska samoocena wpływa na Twoje myśli, emocje i wzorce zachowań. Czasami te oznaki mogą być bardziej widoczne, ale w niektórych przypadkach mogą być znacznie bardziej subtelne.

Niektórzy ludzie o niskiej samoocenie mówią o sobie negatywnie, podczas gdy inni robią wszystko, aby upewnić się, że otoczenie jest z nich zadowolone. W obu przypadkach ten brak poczucia własnej wartości może mieć poważny negatywny wpływ na  Twoje życie i dobre samopoczucie.

Poniżej przedstawiam 11 typowych oznak niskiej samooceny:

Mała Pewność Siebie
Jeśli masz mało pewności siebie, to Twoja samoocenę jest równiż na niskim poziomie i odwrotnie.
Pewność siebie i swoich umiejętności pozwala Ci polegać na sobie w radzeniu sobie w różnych sytuacjach.

Pomocne może być znalezienie sposobów na odbudowanie pewności siebie i poczucia własnej wartości -  nauczenie się  i ćwiczenie nowych umiejętności to jedna z praktyk.

Brak kontroli
Jeśli masz niską samoocenę, możesz często odczuwać bezradność lub przekonanie, że masz niewielką kontrolę nad swoim życiem i tym co się z nim dzieje. Możesz mieć również przekonanie, że masz niewielką zdolność do wprowadzania zmian w sobie lub w Twoim życiu. Ponieważ masz zewnętrzne poczucie kontroli, możesz czuć, że nie jesteś w stanie zrobić nic, aby rozwiązać swoje problemy.

Badania wykazały, że w sytuacjach, w których ludzie mają niewielką kontrolę nad tym, co się dzieje, wyższa samoocena może pomóc złagodzić niektóre negatywne skutki utraty kontroli, co jest bardzo  korzystne dla zdrowia psychicznego.

Jeśli zmagasz się z poczuciem, że nie masz kontroli nad swoim życiem lub sytuacją, znalezienie sposobów na poprawę samooceny będzie bardzo pomocne dla Twojego dobrego samopoczucia.

Porównywanie się
Najczęściej porównywanie się z innymi  odgrywa dużą rolę w niszczeniu poczucia własnej wartości. Jeśli masz niskie poczuciu własnej wartości możesz być bardziej skłonna do angażowania się w tak zwane porównanie z kimś kto ma więcej, jest wyżej w hierarchii społecznej lub porównywać się z osobami, które uważasz  za lepsze od siebie. O tyle o ile porównanie się, by piąć się w górę może być źródłem informacji
i inspiracji do poprawy czegoś u siebie. Może to również pozostawiać Cię z poczuciem nieadekwatności lub beznadziejności, co będzie hamowało Twoje poczucie własnej wartości.
Należy szczególnie uważać na wpływ mediów społecznościowych, które odgrywają ogromną rolę w takich porównaniach. Jeśli często porównujesz się  do osób z  FB i Insta,  to Twoja samoocena może bardzo na tym ucierpieć.

Bardzo realne skutki konfliktu i stresu w związku
Czy umiesz  wyrażać swoje potrzeby?
Kiedy masz niską samoocenę, może mieć trudności z wyrażaniem swoich potrzeb. Możesz mieć poczucie, że nie zasługujesz na pomoc. Możesz również czuć się zawstydzona lub niekompetentna z powodu tego, że potrzebujesz pomocy lub wsparcia. Ponieważ nie traktujsz priorytetowo własnych pragnień, bronisz się, by nie prosić o to czego potrzebujesz.

Zamartwianie i zwątpienie
Jeśli masz niską samoocenę,  po podjęciu decyzji często martwisz się czy dokonałaś właściwego wyboru. Wątpisz we własne zdanie i często zdajesz się na to, co myślą inni, zamiast trzymać się swoich wyborów.  Niska samoocena utrudnia podejmowanie decyzji dotyczących Twojego życia.

Problem z przyjęciem pozytywnej opinii
Jeśli masz niską samoocenę, masz trudności z przyjmowaniem komplementów od innych. Ta pozytywna opinia często spotyka się z Twoją podejrzliwością i nieufność. Możesz nawet  nawet czuć,
że druga osoba z Ciebie kpii. Jedno z badań opublikowanych w Journal of Experimental Social Psychology z 2017 r. wykazało, że niska samoocena jest bezpośrednio skorelowana z niemożnością przyjęcia lub wykorzystania komplementów od innych.

Destrukcyjny dialog wewnętrzny
Niska samoocena powoduje, że skupiasz się na swoich wadach, a nie na swoich mocnych stronach. Zamiast podbudowywać się pozytywnym mówieniem do siebie, zawsze masz coś negatywnego do powiedzenia
o sobie. Obwiniajsz się, gdy coś idzie nie tak i zawsze znajdujesz jakieś błędy w jakimś aspekcie siebie, czy to w wyglądzie, osobowości czy umiejętnościach.

Strach przed porażką
Wątpisz w swoją zdolność do osiągnięcia sukcesu. Masz tendencję do unikania wyzwań lub szybko się poddajesz, nawet nie próbując.Ten strach przed porażką można zaobserwować w zachowaniach, takich jak odgrywanie się, gdy coś idzie nie tak, lub szukanie sposobów na ukrycie poczucia nieadekwatności. Możesz szukać wymówek, obwiniać czynniki zewnętrzne lub próbować umniejszać wagę zadania.

Kiepska perspektywa
Niska samoocena może również sprawiać, że nie wierzysz w lepsze jutro i lepszą  ​​przyszłość. Takie poczucie beznadziejności może utrudniać  Ci zaanagżowanie w działania, które przyniosą pozytywne zmiany w Twoim życiu. Samo-sabotaż jest również częstym sposobem radzenia sobie z takimi uczuciami - wynajdujesz przeszkody uniemożliwiające osiągnięcie Ci sukcesu.

Brak granic
Umiejętność tworzenia granic jest często tworzona we wczesnym okresie życia. Dzieci, które mają opiekunów, którzy pokazują im, że są szanowane i cenione, z większym prawdopodobieństwem będą w stanie stawiać zdrowe granice w dorosłym życiu.  Jeśli nie cenisz siebie, możesz mieć trudności z ustalaniem granic z otoczeniem. Kiedy czgoś odmówisz możesz miec poczucie, że inni przestaną Cię lubić, jeśli postawisz granice. W konsekwencji może być to dla Ciebie problematyczne, gdy inni nie szanują Twojego czasu.. Brak szacunku nie tylko zwiększa stres, ale może również powodować, że poczuje się nieważna.

Uszczęśliwianie innych
Uszczęśliwianie innych ludzi jest również kolejnym częstym objawem niskiej samooceny. Aby uzyskać zewnętrzną walidację, możesz robić wszystko, aby upewnić się, że inni ludzie czują się komfortowo i szczęśliwie. Co niestety  wiąże się  z zaniedbywaniem własnych potrzeb, mówieniem „tak” na rzeczy, których wcale nie chcesz robić , a i poczuciem winy z powodu odmowy.

Wpływ niskiej samooceny
Badania sugerują, że niska samoocena jest związana z szeregiem problemów zdrowia psychicznego, w tym:

• Lęk
• Zaburzenia odżywiania
• Niepokój emocjonalny
• Zaburzenie lękowe
• Zachowania ryzykowne
• Fobia społeczna
• Stosowanie różnych substancji odurzających
• Stres

Niska samoocena sprawia, że jesteś bardziej wrażliwia na krytykę lub odrzucenie.
Tam, gdzie ktoś o wysokiej samoocenie będzie w stanie otrząsnąć się z negatywnej opinii, ktoś o niskiej samoocenie może wziąć to bardziej do siebie. Może to również sprawić, że osoby z problemami z samooceną będą bardziej skłonne do rezygnacji w obliczu wyzwań lub przeszkód. Badania wykazały, że osoby o niskiej samoocenie często podejmują zachowania, które mają pomóc w zachowaniu ich ograniczonej samooceny -  udawanie smutku,  dąsanie się.

Aby odbudować poczucie własnej wartości należy podjąć kroki w celu zaadresowania swojego problemu i uzyskać wsparcie, którego potrzebujesz. Budowanie poczucia własnej wartości wymaga czasu, ale są rzeczy, które możesz zrobić, aby chronić swoje samopoczucie psychiczne, gdy podejmujesz kroki w celu poprawy samooceny:

Kieruj myśli na pozytwne tory
Poświęć trochę czasu każdego dnia, skupiając się na pozytywnych, pełnych nadziei myślach. Zwróć uwagę na małe rzeczy, w których jesteś dobra i pozwól sobie być z nich dumnya.
Pomyśl o chwilach z przeszłości, kiedy miałaś trudności i przypomnij sobie, jak sobie z nimi poradziłaś, masz zdolność i siłę, aby przez to przejść.

Dbaj o siebie
Niska samoocena może czasami sprawiać, że czujesz, że nie zasługujesz na opiekę i uwagę.
Szukaj zdrowych sposobów, które pomogą Ci okazać sobie życzliwość, bez względu na to, jak małe one mogą być. Poświęć trochę czasu na robienie czegoś, co sprawia Ci przyjemność.
Podaruj sobie chwile odpoczynku i relaksu. Inwestowanie we własną opiekę i komfort nie jest odpustem ani nagrodą, na którą musisz zapracować – jest to absolutnie niezbędne dla Twojego
zdrowia fizycznego i psychicznego.

Wybacz sobie
Jeśli masz tendencję do rozmyślania o swoich błędach lub niepowodzeniach, ważne jest, abyś nauczyła się wybaczać sobie i iść dalej. Dzięki temu możesz skupić się na rzeczach, które możesz zrobić lepiej w przyszłości, zamiast na negatywnych rzeczach, które wydarzyły się w przeszłości.

Ćwicz samoakceptację
Ważne jest, aby porzucić ideę, że musisz być doskonała, aby mieć wartość. Pracuj nad akceptacją tego, KIM JESTEŚ dzisiaj. Nie oznacza to, że nie masz celów lub rzeczy, nad którymi możesz chcieć popracować, ale ważne jest, aby uznać, że zasługujesz na miłość i szacunek — od siebie i od innych — dokładnie tak, jak jesteś teraz!!!

Doceń siebie
Poświęć czas na myślenie o tym, co osiągnąłeś i z czego jesteś dumna. Pozwól sobie docenić swoją wartość i talenty bez porównywania lub skupiania się na rzeczach, które chciałabyś zmienić.Nie musisz być lepszy, aby docenić siebie, ale uczenie się doceniania siebie może pomóc Ci w osiągnięciu swoich celów.

Uzyskaj wsparcie z zewnątrz
Podziel się swoimi zmaganiami z kimś innym, kto może zaoferować bezwarunkowe wsparcie. Może to być przyjaciel lub członek rodziny, ale może to być również specjalista, który pomoże Ci odbudować poczucie własnej wartości. Posiadanie sieci troskliwych ludzi, którzy Cię cenią i chcą, abyś ceniła siebie, jest bardzo pomocne w pracy nad poprawą swojej samooceny.

Pomocne może być myślenie o sobie jak o przyjacielu. Jak potraktowałabyś kogoś, na kim Ci zależy, który był w takiej samej sytuacji? W wielu przypadkach może się okazać, że obdarzyłabyś ich zrozumieniem, cierpliwością, empatią i życzliwością – dlatego ważne jest, aby okazywać sobie to samo bezwarunkowe wsparcie zamiast się katować negatywnymi myślami.

Oto kilka wskazówek, jak budować poczucie własnej wartości:

Zrób coś, co sprawi, że poczujesz się dobrze.
Pozostań aktywna fizycznie — ćwiczenia mogą poprawić nastrój.
Pomyśl o czymś, w czym jesteś dobra.
Prowadź dziennik wdzięczności.
Zmierz się z negatywną myślą.
Spędzaj czas z ludźmi, dzięki którym czujesz się dobrze ze sobą.
Zostań wolontariuszem, aby pomagać innym.
Pamiętaj, że każdy popełnia błędy.
Świętuj swoje osiągnięcia, zarówno te duże, jak i małe.


Poczucie własnej wartości odgrywa kluczową  rolę w Twojej zdolności do osiągania celów, rozwijania zdrowych relacji i dobrego samopoczucia.  Podczas, gdy każdy od czasu do czasu zmaga się ze swoją pewnością siebie, niska samoocena może wpłynąć na Twoją zdolność do poczucia szczęścia, a nawet może sprawić, że będziesz bardziej podatna na choroby psychiczne, takie jak lęk, czy depresja.

Jeśli doświadczasz objawów niskiej samooceny, istnieją sposoby uzyskania pomocy. Rozważ rozmowę ze specjalistą od rozwoju osobistego, czy też zdrowia psychicznego. Specjalista pomoże  Ci zmienić wzorce myślowe, które przyczyniają się do niskiej samooceny oraz zwiększyć pewność siebie i opinię o sobie oraz swoich umiejętnościach.

Pozdrawiam serdecznie,

Marta Nagórka
konsultant, coach i mentor kryzysowy